28 сентября 2010 г.
Олег Степанович Кузьмин Кĕлкеш ял тăрăхĕнче пурăнакансем хушшинче пысăк хисепре. Вăл 1966 çулта Çитмĕш ялĕнче çуралнă. 1987 çултанпа Кĕлкешри шкулта вĕрентме тытăнать. Çак шкултах вĕренсе тухнăскер, малтан Канашри педагогика училищинче физкультура факультетĕнче ăс пухать. Салтак ячĕ тухсан пĕр иккĕленмесĕр Тăван çĕре сыхлама тухса каять. Унта вăл Афганистан çĕрĕ çинче пулать. Салтакра пур енĕпе те туптаннă çамрăк ун хыççăн тăван шкулта ачасене вĕрентме тытăнать. Çакăнтан пуçланать те ĕнтĕ унăн ĕç биографийĕ. Тăван ен ачисене пĕлÿ панă хушăрах вăл хăйĕн шалти чун-чĕре тĕнчине пуянлатасси, профессипе ăсталăха ÿстересси çинчен те манмасть, Шупашкарти И.Я. Яковлев ячĕпе хисепленекен педагогика институтне куçăмсăр(заочно) майпа вĕренме кĕрет.
Олег Степанович пурнăçне ачасене вĕрентес ĕçпе çыхăнтарни вĕсен йăхĕнче учительсем пулнипе те çыхăннă пулĕ. Егоровсемпе Мишинсен вĕрентекенсен династине шута илсен 1000 çултан та иртет. Çамрăклах учитель пулма ĕмĕтленекенскер ытларах спорта килĕштернĕ. Салтака кайичченех Шупашкарти парашютистсен курсне çÿрет. Пĕрре кăна мар вăл парашютпа сикет. Салтака кайсан хăюллă çамрăка ыттисемпе пĕрле Литвари сывлăш-çар десанчĕн çар специальноçне вĕренме илсе каяççĕ. Тепĕр уйăхран сержант звани парса вĕсене Кабула ăсатаççĕ. Кабулти пурнăç еплерех пулнине вулакансем каламасăрах ăнланаççĕ пулĕ: çĕр пÿртсем, йĕри-тавра вут-çулăм, çывăрнă-çывăрман каçсем... акă мĕн вăл Афганистан. Унта нăйкăшса лараймастăн - мĕн май килнĕ таран пурнăçри йывăрлăхсене чăтса ирттерсе сывă юласси çеç. Олег Степановичăн вара мирлĕ вăхăтра вăрçăри йывăрлăхсене тÿссе ирттерме тивнĕ. Ахальтен мар ĕнтĕ унăн ашшĕпе амăшĕ патне вăл салтакра пулнă чухне тăватă тав çырăвĕ килнĕ. Пуринче те çакăн пек хăюллă та паттăр салтак çитĕнтерĕшĕн тав тунă, Кузьминсем хăйсен кĕçĕн ывăлĕпе чăннипех те мухтанма пултарни пирки пĕлтернĕ. Сăмах май каласан, Олег Степановичăн тепĕр виçĕ пиччĕшĕ те салтака тивĕçлĕ пулнă. Пиччĕшĕсем пирки те ырă ятсем сахалах мар килнĕ. Кĕскен каласан ку çемьере Тăван çĕре чунтан юратакан çынсем пурăнаççĕ. Ырă ята тивĕçлĕ пуличчен нумай йывăрлăхсем, вут-çулăм витĕр тухма тивнĕ О.Кузьмин салтака. Çĕр варринче командовани килсе тухса тĕрлĕрен вĕренÿсем ирттерни те пулнă, Кабул çывăхĕнче заставăра тăнă чухне асар-писер пенĕ тĕслĕхсем те сахалах пулман. Çакăнта хăюллăхпа паттăрлăх кăтартнăшăн тата тăшмансене хирĕç кĕрешмелли отряда ăнăçлă ертсе пынăшăн «Вăрçăра хăйне хĕрхенменшĕн» знакпа, «Çапăçури паллă ĕçсемшĕн» медальпе наградăлаççĕ. Çамрăк салтакăн мĕн тÿссе ирттерме тивнине çак наградăсем тепĕр хут çирĕплетсе параççĕ.
Çартан таврăнсан тÿрех ĕçе кÿлĕнет паттăр салтак. Ачасене вăл чи малтан сывлăха куллен çирĕплетсе пымаллине вĕрентет. Мĕн ачаран спортпа туслă пулман пулсан çак хĕрÿ вырăнта службăра тăма çав тери йывăр пулатчĕ ăна. Вăл ачасене çирĕп дисциплинăллă, туслă пулма хăнăхтарать. Çирĕп туслăх пурнăçра питĕ кирлине, физкультурăпа спорт ачасене хавхалантарса пырассине ăнлантарать. Вăл шкулта физкультура тата пурнăç хăрушсăрлăхĕн никĕсĕ (ОБЖ) предмечĕсене вĕрентет. Ачасемпе кашни кунах тĕрлĕрен мероприятисем ирттерет. Кашни кун уроксем пуçланиччен ачасемпе зарядка, эрнере икĕ кун сывлăх сехечĕ, уйăхра пĕрре сывлăх кунĕ пулать. Ачасем сывă пурнăç йĕркине тытса пыччăр тесе хăй мĕн пĕлнине кашни ача патне çитерме тăрăшать тĕрлĕ конкурссен çĕнтерÿçи О.Кузьмин вĕрентекен. Районта иртекен хĕллехи тата çуллахи спорт ăмăртăвĕсене тăтăшах хутшăнса ачасем малти вырăнсене пĕрре кăна мар йышăнаççĕ. Çуран, йĕлтĕрпе чупасси, мини-футбол, волейбол вăййисене тăтăшах хутшăнаççĕ пирĕн шкулта вĕренекенсем. Çавăн пекех спортпа уйрăмах тăрăшакан ачасемпе вăл пĕчченшерĕн тата секцисенче уйрăмшарăн ĕçлет. Ахальтен мар ĕнтĕ вăл вĕрентекен ачасенчен ытларахăшĕ унăн çулне суйласа илет, çар училищисене те вĕренме каякансем пур. Тĕслĕхрен: Н.Данилов, Г.Краснов, А.Гаврилов, Н.Ванюков, Л.Корнилов, М.Григорьев, А.Александров тата ыттисем те. Спортпа уйрăмах туслă ачасен ячĕсем шкулти Хисеп хăми çинче те çакăнса тăраççĕ Çак хисепе С.Матвеева, А.Иванов, О.Григорьев, А.Иванов, А.Кузьмина, М.Хохлова, И.Власов, Е.Данилова тата ыттисем тивĕçнĕ. Ачасен çитĕнĕвĕ - унăн çитĕнĕвĕ. Малашлăха пăхакан педагог пурнăçпа тан утать, обществăлла ĕçсене те активлă хутшăнать. Вăл - Кĕлкеш ял тăрăхĕн Пухăвĕн депутачĕ, районти физкультура предметне вĕрентекенсен методика пĕрлешĕвĕн руководителĕ. Унăн активлăхĕпе пултарулăхне шутласа та пĕтерес çук, уншăн вара чи кирли - ял халăхĕпе ачасен хисепĕ.
Тăван çĕршыв хăйĕн геройĕсене манмасть теççĕ халăхра, ку чăнахах та çапла. Олег Степановича халĕ те хăйĕн наградисем шыраса килеççĕ. «Воин-интернационалист», «От благодарного Афганского народа», «80 лет воздушно-десантным войскам» медальсем панă ăна. Вĕрентÿри паллă ĕçсемшĕн вара Чăваш Республикин вĕрентÿ министерствин Хисеп грамотине парса наградăланă.
Кăçалхи çул Вĕрентекен çулталăкĕ пулнă май, вăл чи лайăх вĕрентекенсен конкурсне хутшăнса райадминистраци пуçлăхĕн укçа-тенкĕ енчен хавхалантарса паракан грантне çĕнсе илчĕ. Çакă вăл пирĕн шкулшăн пысăк çитĕнÿ пулчĕ. Эпир уншăн савăнатпăр.