31 августа 2010 г.
Кăçал çанталăк ытла та шăрăх тăнине пула çĕр шывсăр нушаланчĕ. Çавна пула акса-лартса тунинчен çĕр ĕçченĕ халичченхипе танлаштарсан пайта илеймерĕ. Апла пулсан та шанчăка çухатмалла мар, çитес çулхи тухăçшăн тăрăшса кĕркунне акса хăвармаллах, çĕре усăсăр вырттармалла мар.
Çĕре харпăрлăх çине куçарнă пулсан, уншăн унăн хуçи яваплă. Харпăр хăй пайĕ çинче çум курăк çитĕнтерме пире саккун та ирĕк памасть. Енчен те çын çĕр пайĕпе хăй тĕллĕн ĕçлеме вăй çитереймест пулсан ăна вăл арендăна та пама пултарать. Кун пек чухне арендăна илекенпе килĕшÿ туса çĕр хуçине мĕн чухлĕ те пулин тупăш та кĕрет. Енчен те çĕр пайĕн хуçи унпа тĕллевлĕн усă курмасть пулсан, ăна штафлама та пултараççĕ, унран та ытларах - çĕрне туртса та илеççĕ. Çĕр вăл - пуянлăх, апла пулсан вăл хуçине хуть те хăш вăхăтра та, тĕллевлĕ усă курсан, тĕрлĕ енлĕ тупăш кÿме пултарать.
Çĕр пайĕсене парасси 1996 çулта кăларнă «Граждансен çĕр илмелли конституциллĕ правине пурнăç кĕртесси çинчен» Указпа килĕшÿллĕн пулса пырать. Ку ĕçе 2011 çулта вĕçлеме палăртаççĕ, унччен вара çĕрпе ĕçлеме кăмăл тăвакансен çĕрпе çыхăннă ыйтусене вĕçлеме тăрăшмалла. Паянхи куна районĕпе уйрăм çынсен харпăрлăхĕ шутланакан ял хуçалăх çĕрĕсен лаптăкĕ 23 пин те 842 гектар, ку вăл -10775 çĕр пайĕн хуçисен çĕрĕ. Вĕсенчен 3 пине яхăн гектарне уйăрса илсе регистрациленĕ. Çавсенчен чылайăшĕ хăйсем уйрăммăн ĕçлеççĕ, хăшĕ-пĕрисем арендăна параççĕ. Чылай ял хуçалăх предприятийĕсем çĕре нумай çуллăха арендăна илсе ăнăçлăн ĕçлесе пыраççĕ. Акă, тĕслĕхрен «Арабоси» агрофирма Хуруй, Чупай, Çитмĕш, Чулкас, Аслă Чакпа, Кĕçĕн Чак ялĕсен çĕрĕсемпе, «Агро -Владина» - Шăплат, Энтрияль, «Вăтам Энĕш» - Урнар ялĕсен çĕрĕсемпе тухăçлăн ĕçлеççĕ. Çавăн пекех А.Захаров, И.Захаров, А.Григорьев, В. Чернов, С.Дмитриев, Г.Ямуков, В.Павлов фермерсемпе предпринимательсем те çĕр пайĕсене арендăна илсе ĕçлеççĕ, ÿркенмеççĕ. Вĕсем ялта пурăнакансене ĕç вырăнĕ те тупса параççĕ, çĕрпе усă курнăшăн халăха выльăх апачĕпе те тивĕçтереççĕ. Кун пек хуçасем ытларах пулсан усăсăр выртакан çĕрсем вуçех те пулмĕç.