28 февраля 2009 г.
«Хĕрлĕ ялав» хаçат страницинче нумаях пулмасть Мăнçырмара çуралса ÿснĕ, çавăнтах пурăнакан Алексей Прокопьевич Николаев 60 çул тултарнă ятпа унăн çемйи тата тăванĕсем саламлани çинчен çырнăччĕ. Вăл 1949 çулхи январĕн 6-мĕшĕнче кун çути курнă. Унăн пурнăçĕ пĕтĕмпех ял хуçалăхĕпе çыхăннă тесен те йăнăш пулмасть. Ялти вăтам шкулта 10 класс вĕренсе пĕтерсен «Сельхозтехника» пĕрлешĕвĕнче автомашинăсем юсакан цехра слесарь пулса ĕçлеме пуçлать. Çамрăк каччăна предприятие ертсе пыракансем Кÿкеçре сварщиксем вĕрентсе хатĕрлекен училищĕне яраççĕ, вăл унтан вĕренсе тухсан çав организацинех таврăнать. Икĕ çул ĕçленĕ хыççăн А.Николаев СМУна куçать. (Пулнă Вăрмарта çавăн пек организаци, халĕ те пур). Вĕсем хуçалăхсенче ферма комплексĕсем, пурăнмалли çуртсем тăватчĕç. Мĕнле кăна ятлă пулмарĕ вăл - ПМК, МПМК, халĕ ăна КСО теççĕ. Çав вăхăтра коллектива пултаруллă руководитель Федор Иванович Иванов ертсе пыратчĕ. Вăл хастар каччăна тÿрех асăрхать те Сĕнтĕрвăрринчи строительство мастерĕсем хатĕрлекен 1 çулталăк вĕрентекен шкула кайма сĕнет. Каччă килĕшет. Вĕренсе пĕтерсен строительство мастерне лартаççĕ, Арапуçĕнчи сысна фермин комплексне тума шанса параççĕ. А.Николаев мастер хăйне панă объекта вăхăтра туса пĕтерет. Тикашри «За коммунизм» хуçалăхра Хĕрлĕçырти сысна фермин комплексне тунă çĕре хутшăнать, ăна та А.Николаев графикпа палăртнă тăрăх хута ярать. Алексей Прокопьевич ĕçленĕ вăхăтра хамăр ялти хуçалăхра та строительство ĕçĕсем анлăн сарăлнăччĕ, çавăнпа та «Правда» колхоз председателĕ Алексея яла чĕнсе илет, вăл колхоза куçать. Сысна ферминче тырă хумалли складсем, пушмак пăрусем тăмалли вите, тырă алласа типĕтмелли комплекса (КЗС-10), юсав ĕçĕсем тутарттарать. Ĕçленĕ хушăрах Шупашкарти ял хуçалăх институтĕнче зооинженери факультетĕнче куçăмсăр майпа 6 çул вĕренсе алла диплом илсен аслă пĕлÿллĕ специалист пулса «Мусирминский» совхозра тĕп зоотехникра ĕçлеме пуçларĕ. Çав вăхăтрах Мăнçырмари вăтам шкулта икĕ вĕренÿ çулĕ хĕрачасене машинăпа ĕне сăвакан операторсем пулма вĕрентрĕ. А.Николаев ĕçленĕ чухне ял хуçалăх продукцине - аш-какай, сĕт-çу нумай туса илес тесе институтра пухнă пĕлĕвне хăйĕн ĕçĕнче çирĕплетме тăрăшрĕ. «Мусирминский» совхозра вăл вăхăтра сăвакан 700 ĕне пулнă. Совхоз аш-какай, сĕт-çу туса илсе патшалăха сутассипе районта малта шутланнă, кунта Алексей Прокопьевичăн та тÿпи те пысăк. Продукци туса илесси çулран-çул ÿссе пынă, 1986 çулта пĕр ĕнерен 2009 килограмм сĕт сунă пулсан, 1991 çулта - 2700 килограма çитернĕ. Анчах та вăхăт иртнĕçемĕн самана улшăна пуçларĕ, совхозсенче выльăх-чĕрлĕх чакса пычĕ. «Сельхозтехника» пĕрлешĕвĕнче 5 хуçалăхран выльăх-чĕрлĕх продукцине туса илес енĕпе ĕçлекен «Радуга» агрофирма йĕркелерĕç, А.Николаев çавăнта тĕп зоотехник пулса вăй хучĕ. Хамăр ялти чиркÿ тунă çĕрте ĕçлерĕ А.Николаев. Хăйĕн мăшăрĕпе Юльăпа икĕ ывăл та пĕр хĕр пăхса ÿстерчĕç. Асли, Таня, Шупашкарта педучилище вĕренсе пĕтернĕ, халĕ Вăрмарти ясли-садра воспитательница пулса тăрăшать. Вăталăххи, Юрий, водительте ĕçленĕ, кĕçĕнни, Сергей, ял хуçалăх академине вĕренсе пĕтернĕ.